Życie zgodnie z wartościami – jak coaching pomaga je zdefiniować?

Zarówno life coaching, jak coaching kariery opiera się na formułowaniu i realizowaniu celów zgodnych z wartościami coachee (osoby korzystającej z tej formy współpracy). Wartości są tym, co nadaje sens naszym działaniom i sprawia, że chcemy od życia więcej, rozwijając się w wybranych obszarach, realizując swoje pomysły i marzenia, inspirując innych do podążania za nami i naszym sposobem patrzenia na świat. Od czego zacząć pracę nad i z wartościami? Czytaj dalej 🙂

dłoń wyciągnięta w dal

Czym są wartości?

Pełnią one rolę wskazówek na drodze do naszych celów lub są celami samymi w sobie, kiedy dążymy do pielęgnowania ich w naszej codzienności. Determinują cele w life coachingu i coachingu kariery, kiedy wprowadzamy zmianę w życiu prywatnym lub zawodowym. Wpływają więc na nasze zachowania, determinując podjęcie określonych decyzji przybliżających nas do tego, co nam bliskie.

Wartości są odzwierciedleniem naszej tożsamości, czyli tego, co mamy w środku. Wpływ na ich kształt ma z jednej strony nasza osobowość, a z drugiej procesy socjalizacji, czyli wychowanie, kultura i edukacja, którą nabywamy z wiekiem. Warto wiedzieć, że wartością może być dla nas człowiek, idea lub sposób działania – nie ma tutaj ograniczeń!

Wartości skłaniają nas do refleksji, przywołują emocje, a w trudnych sytuacjach w życiu potrafią leczyć…

Life coaching i wartości

W life coachingu wartości są kluczem do wielu drzwi, które otwieramy w trakcie życia. Nasze podejście do budowania relacji, stylu życia i spełniania marzeń mają swój początek w zasadach, których nie zawsze jesteśmy świadomi, ale one nam towarzyszą i wpływają na podejmowane decyzje. Lista jest jednak zdecydowanie dłuższa, a mechanizmy, według których funkcjonujemy bardziej rozbudowane i skomplikowane. Nie zawsze na nasze postępowanie mają wpływ wyłącznie wyznawane przez nas wartości – czasem możliwości zostają ograniczone przez wyjątkowe okoliczności lub próbę minimalizacji negatywnych konsekwencji.

lustro i łąka

Coaching kariery i wartości

Inną dziedziną życia, w której powinniśmy wzmacniać realizację celów zgodnych z naszymi wartościami, jest praca. Coaching kariery kładzie na to duży nacisk, ponieważ wykonywanie obowiązków zawodowych jest istotną częścią naszej codzienności. Kiedy szukamy pracy, w której będziemy mogli realizować nasze potrzeby i pomysły, lub kiedy czujemy, że obowiązki wykonywane na danym stanowisku nie mają dla nas sensu, może to oznaczać, że nie jesteśmy jeszcze świadomi swoich wartości albo nie podejmujemy zgodnych z nimi decyzji.

Jakie narzędzia coachingowe pomagają dostrzec nasze wartości?

Poniżej znajdziesz trzy przykładowe zadania, które na pewno pomogą Ci zdefiniować Twoje wartości. Daj sobie czas na refleksję i ciesz się procesem!

Ćwiczenie 1. Lista wartości

Na początek przygotuj listę wartości – znajdziesz ją poniżej. Przepisz na kartkę lub skopiuj do pliku. Możesz też ją uzupełnić o inne wartości, które przyjdą ci do głowy.

ambicja, autentyczność, bezpieczeństwo, bliskość, cierpliwość, dobra zabawa, dom, duchowość, efektywność, elastyczność, empatia, energia, harmonia, honor, inteligencja, kariera, konsekwencja, logika, marzenia, mądrość, miłość, naturalność, niezależność, odpowiedzialność, odwaga, opanowanie, optymizm, oryginalność, oszczędność, pasja, patriotyzm, perfekcja, piękno, pokój, pomoc innym, poświęcenie, praca, prawda, profesjonalizm, prywatność, przygoda, przyjaźń, przyjemność, przynależność, rodzina, równość, siła, sprawiedliwość, szacunek, szczerość, tradycja, uważność, wiara, wiarygodność, wierność, władza, wolność, wyobraźnia, wytrwałość, zaufanie, zdrowie

Gotowe? Skreśl więc 20, z którymi w ogóle się nie identyfikujesz.

Proste? Skreśl kolejne 10, które nie mają dużego wpływu na Twoje decyzje.

Potem kolejne 10… Skreślaj do momentu, aż w notatkach pozostanie 5-10 wartości.

Ta część zadania była wyzwaniem, ale czeka na Ciebie jeszcze jedno: ułóż swoje wartości od najważniejszej do najmniej istotnej. Pomogą Ci w tym pytania:

  • Co stawiasz zawsze na 1. miejscu?
  • Jakie relacje zachodzą pomiędzy poszczególnymi wartościami?
  • Jakiej wartości chcesz więcej dostrzegać w swoim życiu?
  • Jaką wartość chcesz pielęgnować bardziej niż pozostałe?
  • W jakich sytuacjach dostrzegasz poszczególne wartości?
kobieta i kwiaty

Przejdźmy teraz do kolejnego ćwiczenia!

Ćwiczenie 2. Koło wartości

Polega na narysowaniu koła i podzieleniu go na 5-10 części (zgodnie z liczbą Twoich wartości). Następnie podpisz każdą część i oceń (1-5 punktów lub 1-10 punktów), na ile realizacja danej wartości jest dla Ciebie w tym momencie satysfakcjonująca. Minimalna liczba oznacza brak zadowolenia z danego obszaru, a maksymalna pełne zadowolenie.

Zastanów się:

  • Co czujesz/myślisz, patrząc na swoje koło wartości?
  • Jakie obszary wymagają zaopiekowania? Jakie chcesz wzmocnić?
  • Co się stanie, gdy zaczniesz nad nimi pracować? Co może się stać, jeśli nie podejmiesz żadnych działań?
  • Jakie przeszkody identyfikujesz na swojej drodze?
  • Gdzie możesz szukać wsparcia?
  • Kiedy zaczniesz wprowadzać zmiany i jaki będzie Twój pierwszy krok?

Znasz już wszystkie odpowiedzi? Czas na opowiedzenie kilku historii…

mężczyzna patrzący w dal

Ćwiczenie 3. Opowiedz historię

Przypomnij sobie historie (ok. 3-5), kiedy czułeś się szczęśliwy, spełniony, “na swoim miejscu”. Opowiedz je sam sobie, a najlepiej spisz w notatniku. Na koniec zidentyfikuj wartości, które stały za Twoimi odczuciami i poczuciem satysfakcji. Dostrzegasz podobieństwa w poszczególnych notatkach?

Dlaczego życie zgodnie ze swoimi wartościami jest ważne?

Życie niezgodne z wartościami może prowadzić do stresu lub przemęczenia. Jesteśmy wtedy rozdrażnieni, niezadowoleni z kształtu naszego życia, a nawet rozczarowani. Natomiast afirmacja własnych wartości zmniejsza reakcje fizjologiczne i psychologiczne w sytuacjach stresowych lub zagrażających naszej samoocenie – związanych np. z nowym wyzwaniem, odrzuceniem czy niepewnością.

Bez wartości oddalamy się od poczucia spełnienia i szczęścia, ale dzięki nim zachowujemy spójność w naszych działaniach. Co więcej, tworzą nowe możliwości realizacji celów! Są podstawą naszej motywacji – zadania, które będą z nimi w zgodzie i zaprowadzą nas do ważnych dla nas celów, będziemy wykonywać z większym zaangażowaniem i chęcią realizacji.

radość

Wykonałeś dużo pracy, definiując swoje wartości… Wracaj do ćwiczeń, kiedy czujesz, że zaszła w Tobie jakaś zmiana, bo wartości… z czasem mogą ulegać zmianie i warto wiedzieć, w którym kierunku chcesz podążać dalej przez życie 🙂

© Coaching Find Flow - 2024

Część zdjęć wykonana przez Ewelina Galińska i Marta Pańczyk

realizacja: creativeflow.pl