Jak style przywiązania wpływają na relacje?

Relacje są jednym z elementów życia, bez których trudno wyobrazić sobie naszą codzienność. Są sposobem komunikowania się i wyrażania siebie w obecności innych osób. Zarówno relacje budowane we wczesnym dzieciństwie z rodzicami i opiekunami, jak i sama obserwacja relacji występujących między nimi i ich zachowań warunkują sposób budowania naszych późniejszych relacji z partnerami i postawy w związku, które nazywamy stylami przywiązania. Czym one są i jak rozumieć nasze zachowania w związku? Jak arteterapia może Ci pomóc w zrozumieniu swoich emocji i pragnień? O tym przekonasz się, czytając ten artykuł 🙂

Czym są style przywiązania?

Style przywiązania są sposobem budowania i utrzymywania relacji z osobami dla nas bliskimi, głównie relacji romantycznych. Przedstawiają charakterystyczny, powtarzalny wzór, na który składają się umiejętności radzenia sobie z konfliktami, komunikowania potrzeb i postrzegania bliskości. Powstają w okresie dzieciństwa na bazie relacji z rodzicami lub opiekunami, charakteryzując stopień zaufania oraz poczucia bezpieczeństwa w ich obecności, które następnie przekładają się na dorosłe życie.

Style przywiązania i związane z nimi schematy zachowań rzadko ulegają zmianie, ale nie jest to niemożliwe! Kiedy zauważymy, że nasz styl przywiązania jest pozabezpieczny, możemy zacząć pracę nad jego zmianą na bezpieczny styl przywiązania, zmniejszając tym samym negatywne skutki dla naszych przyszłych relacji i przede wszystkim dla nas, czyli ryzyko wystąpienia depresji, skłonności popadania w nałogi, stany lękowe, wejścia w toksyczny związek.

style przywiązania - serce z dłoni

Style przywiązania – podstawowa klasyfikacja

Mary Ainsworth wyróżniła 3 style przywiązania: bezpieczny, lękowo-unikający i lękowo-ambiwalentny. Czym się charakteryzuje każdy z nich?

Bezpieczny styl przywiązania

Powstaje, gdy relacja z rodzicem oparta jest na poczuciu bezpieczeństwa i szacunku oraz otwartości na rozmowę o potrzebach i emocjach. Dziecko przenosi wtedy zbudowane zaufanie do rodzica lub opiekuna na resztę świata. Staje się otwarte na innych i nie boi się odrzucenia. Ma wysoką samoocenę i poczucie własnej wartości. Ufa innym, dzięki czemu czuje się pewnie, dzieląc się swoimi opiniami, myślami i emocjami. Ma wysokie poczucie własnej wartości.

Jako dorosły nie ma problemów z okazywaniem uczuć, nazywaniem emocji. Potrafi wyrażać swoje potrzeby i pragnienia, ale także odpowiadać na potrzeby i pragnienia partnera. Buduje długotrwałe związki, ale nie są one warunkiem koniecznym do odczuwania przez niego szczęścia. Jego związek jest oparty na równowadze między uległością a stanowczością, ale też równowadze między partnerami – każda ze stron wnosi do relacji tyle, ile z niej przyjmuje dla siebie, a relacja jest trwała i silna, otwarta na kompromisy. Osoba z bezpiecznym stylem przywiązania potrafi słuchać i łączyć niezależność, autonomię z bliskością. Angażuje się w związek, jednak nie postrzega go jako ciężkiej pracy, tylko przyjemność i coś, co urozmaica jej życie.

style przywiązania - bezpieczeństwo

Lękowo-unikający styl przywiązania

Powstaje w wyniku częstego poczucia odrzucenia przez rodzica lub opiekuna w dzieciństwie. Dziecko czuje się nieakceptowane – rodzic próbuje je nadmiernie kontrolować lub nie interesuje się jego emocjami i potrzebami. W wyniku ich niezaspokojenia dziecko przestaje w ogóle je komunikować i poszukiwać bliskości, która w tym przypadku sprawiałaby więcej przykrości. Zmienia się wtedy w niezależnego dorosłego, który nie chce się angażować emocjonalnie, wycofuje się. Zamiast budować relacje buduje dystans wobec innych, czasem traktując ich przedmiotowo.

Wynika to z braku zaufania i dostrzegania negatywnych cech ludzi (również swoich) i świata, oczekując tylko najgorszego. Boi się odrzucenia i jednocześnie uważa, że nie zasługuje na miłość. Ma niskie poczucie własnej wartości – krytykuje sam siebie. Unika intymności, nie potrafi mówić o swoich emocjach, ani reagować na uczucia i potrzeby innych. To prowadzi do sytuacji, w której koncentruje się na pracy, mierząc się z pracoholizmem.

dziecko i miś

Lękowo-ambiwalentny styl przywiązania

Powstaje w wyniku relacji z rodzicem lub opiekunem niedostępnym emocjonalnie, zdystansowanym. Dziecku towarzyszy silny stres związany z lękiem przed stratą, nie może dokonywać własnych wyborów, jest lekceważone. W życiu dorosłym lęk nadal jest obecny.

Osoba o lękowo-ambiwalentnym stylu przywiązania nie okazuje swoich uczuć z obawy przed brakiem zrozumienia. Nie ufa innym i ma niskie poczucie własnej wartości. Bywa impulsywna – ma problemy z komunikowaniem się. Usilnie dąży do bycia w związku, a potem bardzo przywiązuje się do partnera, niemal go idealizując i nie doceniając siebie.

skacząca dziewczynka

Arteterapia i odkrywanie swojego stylu przywiązania

Poszukiwanie naszych mechanizmów wchodzenia w relacje i ich utrzymywania wiąże się czasem z trudnymi emocjami i konfliktami, o których zdążyliśmy już zapomnieć, a one nadal kierują naszymi decyzjami i zachowaniami. Arteterapia jest furtką do zamkniętego świata, w którym chowamy to, co dla nas nieprzyjemnie. Poprzez kontakt ze sztuką otwieramy się na siebie, bo wiemy, że mamy towarzysza – kartkę, ołówki, farby, muzykę…

W Find Flow Twoim towarzyszem jest glina, z której wyrzeźbisz swoje obawy i pragnienia. Zaakceptujesz swoje słabości i zwiększysz poczucie własnej wartości. Znajdziesz ukojenie i poczucie bezpieczeństwa. W połączeniu z sesją coachingową poznasz odpowiedzi na pytania, które od dawna towarzyszyły Ci na drodze do zbudowania szczęśliwej relacji.

Jeśli chcesz zrozumieć swoje emocje, otworzyć się nie tylko na siebie, ale także na świat, umów się na sesję coachingową z elementami arteterapii 🙂

© Coaching Find Flow - 2024

Część zdjęć wykonana przez Ewelina Galińska i Marta Pańczyk

realizacja: creativeflow.pl